Wrocławskie muzeum po raz kolejny przygotowuje wystawę poświęconą historii polskiego wzornictwa w zakresie szkła artystycznego i użytkowego II połowy XX wieku. Po sukcesie prezentacji poświęconych wybitnym osobowościom projektanckim: Zbigniewowi Horbowemu (2010), Jerzemu Słuczan-Orkuszowi (2019) i Eryce i Janowi Drostom (2021) przygotowywana jest wielka przeglądowa wystawa prezentująca twórczość designerek szkła ostatnich 75 lat – od 1945 roku po czasy współczesne.
Ich aktywność zawodowa niezwykle bogata i właściwie niemal nieznana, lub rozpoznana bardzo wyrywkowo, świadczy o niebagatelnej roli jaką odegrały w historii polskiego wzornictwa ostatnich dekad. Kobiety-projektantki pozostawały na ogół w cieniu swoich kolegów, rzadko pełniły funkcje kierownicze w ośrodkach wzorcujących. Ich indywidualne losy są rozmaite – niektóre na wiele lat wiązały się zawodowo z jedną hutą, inne często zmieniały swoje miejsca pracy lub działały na zasadach freelanserskich.
Wśród bohaterek wystawy znajdą się pionierki powojennego projektowania szkła Halina Jastrzębowska-Sigmund i Wanda Zawidzka-Manteuffel związane w okresie dwudziestolecia międzywojennego z warszawskim Ładem. Kolejne pokolenie to pierwsze absolwentki Katedry Szkła PWSSP we Wrocławiu m.in. Regina Włodarczyk-Puchała (huta „Julia” w Szklarskiej Porębie), Eryka Trzewki-Drost (huta „Ząbkowice” w Dąbrowie Górniczej), debiutująca w latach 60. XX w. Barbara Urbańska-Miszczyk związana z hutą „Hortensja” w Piotrkowie Trybunalskim oraz Stanisława Paczos pracująca wiele lat w hucie „Violetta” w Stroniu Śląskim.
Z pokolenia rozpoczynającego swą aktywność zawodową w latach 60. I 70. XX w. na wystawie przedstawione zostaną prace związanych z hutą „Zawiercie” w Zawierciu Janiny Węcewicz-Macek, Marii Słaboń-Kapa, działającej w Tarnowie Barbary Kaczmarek-Górskiej oraz związanych z hutą w Szczytnej i Polanicy Ewy Gerczuk-Moskaluk i Lucyny Pijaczewskiej.
Prezentację zamykają prace projektantek działających już w okresie po transformacji 1989 roku m.in. Małgorzaty Dajewskiej, Katarzyny Hałas, Agnieszki Leśniak, Agnieszki Bar i Aleksandry Kujawskiej.
Szklane życiorysy będą też opowieścią i zapisem historii zmieniających się oczekiwań odbiorców, podlegającej nieustannym transformacjom sferze życia domowego i społecznego, która wraz z reorientacją potrzeb i rytuałów wpływa na ikonosferę wnętrz prywatnych i publicznych i na ostateczny kształt przedmiotów.
Szklane życiorysy. Polskie projektantki szkła (1945–2020)
3 października 2023–14 stycznia 2024
Muzeum Narodowe we Wrocławiu
Kuratorka wystawy: dr Barbara Banaś
Tekst i zdjęcia: materiały organizatora
