Wraz z nastaniem epoki medialnej twarz – nadprodukowana, wystawiona na ciągłą ekspozycję i konsumowana jak towar – popadła w impas. To natomiast pogłębiło narastający od stuleci kryzys portretu jako podstawowej wizualnej reprezentacji wizerunku. Powodów tego ostatniego Hans Belting, upatrywał przede wszystkim w niemożności dogonienia w malarskim ujęciu ludzkiego oblicza żywotności twarzy z całym bogactwem jej mimicznych zdolności. Fakt ten, jak słusznie zauważa niemiecki historyk i teoretyk sztuki, czyni więc portret obszarem nieustannego przenikania się twarzy i maski, co z kolei jest odpowiedzią na głęboko zakorzenione w naszej kulturze skłonności do kontrolowania i uspołeczniania ekspresji. Dziś natomiast, w czasach skomercjalizowania i utowarowienia twarzy, coraz silniej uwidacznia się tendencja do podporządkowywania wizerunku masce z jej ciągłą potrzebą dyscyplinowania naturalnych, ludzkich odruchów.
Realia życia w społeczeństwie facjalnym, jak niegdyś określił je Thomas Macho, skłania młodych twórców do atakowania wizerunku. Zgromadzeni na wystawie artyści sięgają więc po niekonwencjonalne, formalne i narracyjne rozwiązania, by wyzwolić portret z konwencji, unicestwiając tym samym maskę przedstawieniowych standardów. Zasłaniając oblicza obecnych na ich obrazach bohaterów, deformując je, zamalowując, niszcząc, odpersonalizowując, a niekiedy całkowicie je pomijając, młode malarki i malarze podejmują szereg aktualnych problemów związanych z kryzysem, w którym znalazła się twarz. W szerszej perspektywie podejmują oni również rozważania nad przyszłością portretu jako jednego z głównych tematów przedstawieniowych w sztuce.
Tekst i zdjęcia: materiały organizatora
Kryzys twarzy
10.03.2022 – 07.04.2022
Lena Achtelik, Paweł Baśnik, Natalia Bażowska, Tymek Borowski, Monika Chlebek, Bartosz Czarnecki, Michał Czuba, Michał Jankowski, Justyna Jędrzejowska, Krzysztof Nowicki
