Wystawa, na którą składa się wybór prac Kasi Kmity z ostatnich dwóch dekad, to opowieść mieszcząca w sobie kilka wątków splatających się w wielowymiarowej postawie wrocławskiej artystki. Bohaterką jednego z nich jest Kmita jako współczesna artystka wizualna, która odkrywa i reaktywuje tradycyjne, często zapomniane, a czasem również niedoceniane techniki plastyczne, takie jak wycinanka w papierze czy obrazy wyklejane ze słomy. W innym na plan pierwszy wysuwa się postać portrecistki, zafascynowanej znajomymi, nieznajomymi, a czasem również wymyślonymi osobami, którymi zaludnia swoje prace. Protagonistką jeszcze innego wątku jest uważna i zarazem czuła obserwatorka życia społecznego, jego rytuałów i manifestacji, w których uczestniczy i na które jednocześnie patrzy z dystansu. W narrację wystawy wpisany jest także wątek Kasi Kmity jako artystki-inscenizatorki, której sztuka jest rodzajem plastycznego teatru; scenami są tu powierzchnie obrazów, w rolach głównych występują wizerunki z życia wziętych postaci, a scenariusze autorka pisze do spółki z rzeczywistością.
Wystawa pomyślana jest jako parada prac i pojawiających się w nich osób, a także sekwencja utrwalonych przez artystkę zdarzeń. Najwcześniejsze dzieła pokazywane na „Paradzie” pochodzą z roku 2004, w którym wrocławska artystka rozpoczyna eksperymenty z tak zwaną gwiozdą – zakorzenioną w tradycji sztuki ludowej techniką wycinanki w papierze. W późniejszym okresie zaczęła się odnosić również do innego pochodzącego z folkloru stylu wycinanki – kodry. W ludowych tradycjach Kmita odkryła medium niezwykle plastyczne zarówno w sensie wizualnym jak i symbolicznym, techniki sprzyjającą budowaniu narracji, a także całego równoległego świata, w którym podobieństwo do autentycznych osób i zdarzeń jest zamierzone i nieprzypadkowe. Jest to świat zbudowany na zasadzie asamblażu, posiadający własną architekturę i konstrukcję, nie do końca trójwymiarowy, ale w dwóch wymiarach również się nie mieszczący. Ten świat ma w sobie także coś z teatru, w którym te same postaci mogą migrować z jednego przedstawienia do drugiego, pojawiając się w coraz to nowych scenografiach i kontekstach. Jest to wreszcie świat bardzo malarski; pracując z wycinanką Kmita nigdy nie traciła z pola widzenia horyzontu tej dyscypliny. Nigdy też nie zamierzała zamykać swojej twórczości w ramach jednego środka wyrazu. Z dwóch najnowszych cykli prac prezentowanych na wystawie pierwszy wykonany jest w technice wyklejania słomą. Drugi to seria wielkoformatowych obrazów malowanych akrylem na płótnie. W ich kompozycjach artystka wykorzystuje doświadczenia zebrane podczas wieloletniej pracy z wycinanką, która jest zarówno lekcją na temat budowy obrazu jak konstrukcji rzeczywistości, którą obrazy przedstawiają.
Stach Szabłowski
Kasia Kmita – malarka i artystka wizualna. W 1996 roku ukończyła malarstwo na Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu. Jej prace były pokazywane na wielu wystawach w Polsce, np. w ramach „Bielskiej Jesieni” czy na wrocławskim Przeglądzie Sztuki „Survival”, oraz za granicą – w Wenecji, Berlinie, Bremie i Amsterdamie. Otrzymała szereg nagród, m.in. nagrodę Ministra Kultury i Sztuki „Promocje” (1996), nagrodę rektora Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu w Konkursie im. Eugeniusza Gepperta (1998) czy nagrodę na Biennale Sztuki Młodych „Rybie Oko” (2006) za serię prac łączących elementy polskiego folkloru i popkultury. Magazyn „Łossskot” wyróżnił ją tytułem „Najciekawszej postaci kultury 2007 roku”. Czterokrotna stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2011, 2017, 2022 oraz 2020 – w ramach programu „Kultura w sieci”). Stypendystka Prezydenta Wrocławia za 2022 rok.
W swojej twórczości posługuje się techniką wycinania z papieru, którą nawiązuje do bogatej tradycji i rodzimego folkloru, rozwijając ją poprzez użycie farb i zmianę formatów, jednocześnie pragnąc ocalić ją od zapomnienia. W barwnych kompozycjach zawiera spostrzeżenia na temat współczesnej kultury, trendów, stylu życia, przemian zachodzących w społeczeństwie. Autorkę pasjonuje psychika człowieka i jego indywidualizm – analizuje pragnienia oraz mechanizmy rządzące ludzkim zachowaniem, a dzięki specyficznej technice, którą stosuje, powstają niepowtarzalne portrety.
Wybrane wystawy indywidualne: „Ćwiczenia z wyobraźni” w Muzeum Architektury we Wrocławiu (2021), „Foyer” w warszawskim kinie Muranów (2020), „Must have it” w BWA we Wrocławiu (2011) i BWA w Bielsko-Białej (2012).
tekst: materiały organizatora
zdjęcia: Monika Szalczyńska
KASIA KMITA
PARADA, CZYLI PODOBIEŃSTWO DO OSÓB I ZDARZEŃ
kurator: Stach Szabłowski
21/04-28.05.2023
Miejski Ośrodek Sztuki
ul. Pomorska 73, 66-400 Gorzów Wlkp.
